Με τον όρο σάκχαρα έχει επικρατήσει στην καθημερινότητα να αναφερόμαστε στους υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες αποτελούν τη βασική πηγή ενέργειας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Διακρίνονται σε μονοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, ολιγοσακχαρίτες και πολυσακχαρίτες. Οι μονοσακχαρίτες και οι δισακχαρίτες αναφέρονται συνήθως ως απλά σάκχαρα, ενώ οι ολιγοσακχαρίτες και οι πολυσακχαρίτες ως σύνθετα.
| ΕΙΔΟΣ | ΠΗΓΕΣ |
| Μονοσακχαρίτες Γλυκόζη, φρουκτόζη |
Φρούτα, χυμοί φρούτων, μέλι |
Δισακχαρίτες
|
|
| Ολιγοσακχαρίτες π.χ. φρουκτοολιγοσακχαρίτες, ραφινόζη |
Όσπρια, δημητριακά, ζαχαρότευτλα, φρούτα |
| Πολυσακχαρίτες π.χ. άμυλο, κυτταρίνη, γλυκογόνο κ.α. |
Δημητριακά, όσπρια, βολβοί, ρίζες, ξηροί καρποί, αλεύρι, φρούτα, λαχανικά, ζαχαρότευτλα. |
Είναι φανερό ότι οι υδατάνθρακες κρύβονται παντού και μάλιστα σε τρόφιμα που περιέχονται απλοί υδατάνθρακες, βρίσκονται και σύνθετοι. Βασικός λοιπόν διατροφικός στόχος δεν είναι να αποφύγουμε τρόφιμα που περιέχουν απλούς υδατάνθρακες, αλλά να περιοριστεί η κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν απλούς υδατάνθρακες και δεν παρέχουν στον οργανισμό άλλα θρεπτικά συστατικά.
Στόχος για παράδειγμα δεν είναι να αποφύγουμε τα φρούτα που μπορεί να δίνουν απλούς υδατάνθρακες, γιατί προσφέρουν στον οργανισμό πλήθος βιταμινών. Καλό θα ήταν βέβαια τα φρούτα να καταναλώνονται με τον φλοιό τους, γιατί έτσι θα ενισχυθεί η περιεκτικότητά τους σε σύνθετους υδατάνθρακες, και να προτιμούνται από τους χυμούς, οι οποίοι περιέχουν μεγαλύτερη ποσότητα απλών σακχάρων αλλά και μικρότερη ποσότητα βιταμινών και φυτικών ινών. Επίσης το γάλα είναι μια καλή πηγή πρωτεϊνών, ασβεστίου και βιταμίνης D, και δεν θα πρέπει να λείπει από τη διατροφή γιατί περιέχει απλούς υδατάνθρακες.
Στον αντίποδα η κατανάλωση ζάχαρης πρέπει να περιοριστεί στην ελάχιστη δυνατή ποσότητα γιατί δεν παρέχει κανένα άλλο θρεπτικό συστατικό, όπως επίσης μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί και στα τρόφιμα που την περιέχουν. Το μέλι αποτελεί καλύτερο γλυκαντικό από τη ζάχαρη γιατί περιέχει αντιοξειδωτικά, ίχνη βιταμινών και ιχνοστοιχείων και έχει και αντισηπτικές ιδιότητες, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να κάνει υπερκατανάλωση. Προσοχή σε πιθανές αλλεργίες σε αυτό.
Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η απόλυτη στέρηση μπορεί να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση, ως αντιδραστική συμπεριφορά. Επομένως «παν μέτρον άριστον»!